Czym jest żywność ekologiczna

Ostatnio dużo się słyszy o produktach ekologicznych, a w szczególności o żywności ekologicznej. Jednocześnie powstają (jak grzyby po deszczu) nowe miejsca, gdzie taką żywność można kupić. Ale czym tak naprawdę ona jest, czym się wyróżnia i jakie wymogi musi spełniać, aby mogła być nazywana ekologiczną? A co najważniejsze, czy warto ją kupować?

Termin „ekologiczny” umieszczony w oznakowaniu odnosi się do produktu, który został uzyskany zgodnie ze standardami produkcji ekologicznej i uzyskał certyfikację odpowiedniej instytucji certyfikującej. Rolnictwo ekologiczne jest oparte na minimalnym użyciu nakładów zewnętrznych i zakazie stosowania nawozów syntetycznych i pestycydów.

Zasady produkcji ekologicznej 

- do produkcji ekologicznej żywności nie stosuje się sztucznych nawozów, syntetycznych środków ochrony roślin, a zwierząt nie karmi się zmodyfikowanymi paszami ani nie podaje się im profilaktycznie antybiotyków czy hormonów,
- nasiona i inny wegetatywny materiał rozmnożeniowy powinien pochodzić z roślin uprawianych zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego z pierwszego lub – w przypadku roślin jednorocznych – z drugiego sezonu wegetacyjnego,
- produkty ekologiczne nie mogą zawierać żadnych chemicznych dodatków (konserwantów, barwników, aromatów i in.) ani składników modyfikowanych genetycznie,
- w rolnictwie i przetwórstwie ekologicznym stosuje się ścisłe zasady produkcji, przetwarzania, przechowywania i transportu, by zachować jak najwyższą wartość odżywczą naturalnych surowców,

 - czyszczenie pomieszczeń i środków transportu, w których "przebywa" żywność ekologiczna musi przebiegać tylko i wyłącznie z wykorzystaniem materiałów i środków dozwolonych w produkcji ekologicznej, 
- jeśli produkt wymaga opakowania to musi być ono wykonane z materiałów biodegradowalnych, pochodzących z recyklingu. Z tego względu, np. warzywa i owoce nie są pakowane w folie, a produkty zbożowe zapakowane są w papier,
- każdy produkt ekologiczny powinien być certyfikowany. 

Co daje certyfikat? Pewność, że żywność, za którą płacimy pochodzi z upraw lub hodowli ekologicznych. Certyfikacja wiąże się z ciągłymi kontrolami, a w razie nie spełniania kryteriów certyfikat zostaje odebrany. Pamiętajcie, że certyfikat zawsze widnieje na opakowaniu! W przypadku, gdy produkt nie jest paczkowany można (a nawet trzeba) poprosić o pokazanie takiego certyfikatu.

Więcej na temat certyfikacji możecie przeczytać na portalu Ekogwarancja (kliknij TUTAJ).

Logo ekologiczne UE ważne od 1 lipca 2010 r. 

Z czym związana jest wyższa cena żywności ekologicznej? Żywność ekologiczna jest droższa niż żywność produkowana metodami konwencjonalnymi, ponieważ rośliny uprawiane metodami ekologicznymi dają niższe plony i większe ryzyko strat, a przy tym wymagają więcej przestrzeni i większych nakładów pracy. Wydajność produkcji zwierzęcej, a szczególnie mleka i mięsa też jest znacząco niższa. Dodatkowo dochodzą do tego koszty kontroli i certyfikacji. W Polsce, gdzie rolnictwo ekologiczne dopiero się rozwija, różnica w cenie jest jeszcze większa niż w innych krajach Unii Europejskiej. Jednak możliwe jest, że wraz z rozwojem sieci dystrybucji, przyrostem producentów surowców, zwiększającym się popytem, ceny te będą spadać.

Warto? Oczywiście, że warto - mimo wyższej ceny niż w przypadku konwencjonalnych odpowiedników tych produktów - nie tylko ze względu na środowisko, ale także na swoje zdrowie. Pamiętajcie też, żeby podczas zakupów decydować się na produkty jak najmniej przetworzone. Wybierajcie żywność racjonalnie, bo od niej w dużej mierze zależy nasze zdrowie. Dodatkowo wspierając polski rynek żywności ekologicznej przyczyniamy się do jego rozwoju, a w przyszłości niższych cen tych produktów.

Alternatywą dla produktów ekologicznych są produkty lokalne (które często można by było zaliczyć do ekologicznej żywności jednak ze względu na brak certyfikatu formalnie nie można tego zrobić, najlepiej kupować te od sprawdzonych dostawców) oraz sezonowe.