Otyłość wśród dzieci, czyli czym skorupka za młodu...

Postanowiłam zająć się tym tematem, ponieważ polskie media informują nas o rosnącej liczbie otyłych dzieci. Z tego względu ważne jest, aby jak najwięcej osób zaczęło dostrzegać ten, coraz poważniejszy problem. Ostatnio wpadł mi w oko bardzo trafny tytuł artykułu: "Gruby Jaś to chory Jan" (Superlinia). Dlaczego trafny? Ponieważ przypomina nam o tym, że otyłość może skutkować wieloma poważnymi chorobami.

Niepokojące jest to, że polskie dzieci tyją najszybciej w Europie. Z badań wynika, że nadwagę ma już 29% jedenastolatków. Na usta ciśnie się pytanie: dlaczego coraz więcej dzieci tyje? Czy winni temu są: wiecznie zapracowani rodzice, dokarmiający dziadkowie (zwłaszcza babcia), brak odpowiedniej edukacji w szkole (chyba, że teraz coś się poprawiło?), sklepiki szkolne ze słodyczami, brak aktywności fizycznej, lenistwo i nadmierna konsumpcja? Według mnie wszystkie te czynniki przyczyniają się do powstawania otyłości. Poza tym, większość produktów spożywczych skierowanych do dzieci obfituje w cukier, syrop glukozowo-fruktozowy i różnego rodzaju dodatki chemiczne. Zastanawiający jest też fakt, że podatek nałożony na chipsy i słone przekąski wynosi tylko 8%, podczas gdy na wodę mineralną czy zieloną herbatę - 23%. Nie wydaje się to Wam absurdalne?

Specjaliści, którzy zajmują się nadwagą i otyłością stwierdzili, że najczęściej z tym problemem borykają się dzieci, które:

-są jedynakami,

-pochodzą z dużych miast,

-mają w swoim pokoju telewizor i komputer,

-nie chodzą pieszo do szkoły, tylko są podwożone przez rodziców,

-w szkole mogą sobie kupować jedzenie w automatach i sklepikach szkolnych.

Tylko 10% otyłości występującej u dzieci i młodzieży to tzw. otyłość wtórna (spowodowana np. zaburzeniami endokrynologicznymi, uszkodzeniem układu nerwowego, genetycznie uwarunkowanymi zespołami wad wrodzonych lub będąca następstwem przewlekłego stosowaniem niektórych leków). Pozostałe 90%  to tzw. otyłość prosta, za wystąpienie której współodpowiedzialne są czynniki genetyczne oraz środowiskowe (tj. nieodpowiedni sposób odżywiania się, niska aktywność fizyczna, uwarunkowania psychologiczne, np. "zajadanie" stresów i problemów).

Rodzice, zazwyczaj nieświadomie, mają duży wpływ na występowanie nadwagi u swoich dzieci.  Najczęściej popełniane przez nich błędy to:

- nieodpowiednie odżywianie się kobiety ciężarnej - nadwaga u matki i nadmierna podaż energii

w okresie prenatalnym sprzyjają otyłości dziecięcej,

- zbyt wczesne przejście z posiłków przyrządzanych specjalnie dla małych dzieci do tzw. żywienia rodzinnego. Możliwe, iż wprowadzone racje pokarmowe nie będą urozmaicone (będą ubogie w warzywa, owoce) i w konsekwencji będą prowadzić do niedoborów pokarmowych. Zdarza się, że wraz ze zmianą sposobu żywienia na rodzinny zmianie ulega także talerz dziecka - większy talerz to większe porcje. Spożywane potrawy też są bardziej słone i słodkie niż te, które maluch dotychczas spożywał,

-  nieprawidłowe nawyki żywieniowe - za dużo, za tłusto, za słodko, za mało owoców i warzyw,

- aż 74% dzieci spożywa posiłki przed telewizorem, który odwraca uwagę od należytego rozdrabniania pokarmów przed połknięciem. Dziecko jest także podatne na reklamy zachwalające wszelakie słodycze i napoje. Podczas zakupów uważnie czytajcie etykiety produktów i zwracajcie uwagę na ich skład oraz wartość odżywczą,

- wspólne, leniwe spędzanie czasu przed telewizorem (bez jakiejkolwiek aktywności fizycznej),

- zwalnianie dziecka z zajęć wychowania fizycznego, żeby nadmiernie się nie przemęczało (!),

- pocieszanie i nagradzanie dziecka słodyczami.

Pora na najważniejsze, czyli wyjaśnienie dlaczego walka z otyłością jest taka ważna. Przede wszystkim dlatego, że otyłość może być przyczyną innych chorób lub dolegliwości, np.: 

- astmy oskrzelowej (ma przebieg cięższy niż u dzieci szczupłych),

ograniczonej tolerancji wysiłku, bezdechu w czasie snu,

− płaskostopia, koślawości kolan, wady postawy,

− przedwczesnego dojrzewania, cukrzycy II typu, zespołu torbielowatych jajników.

- stłuszczenia wątroby, kamicy żółciowej,

− nadciśnienia, w wieku dojrzałym udaru i miażdżycy naczyń;

− zaburzenia profilu lipidowego krwi,

− zaburzenia emocjonalne i konsekwencje psychospołeczne (dzieci otyłe są dyskryminowane przez rówieśników, mają niską samoocenę, niekiedy objawy depresyjne, a depresja jest tym silniej wyrażana, im wyższy jest wskaźnik BMI. Zaburzenia te sprzyjają powstawaniu jadłowstrętu psychicznego i bulimii).

Do walki z otyłością przystępują różne organizacje, jak choćby Fundacja BOŚ wspierana czynnie przez MEN - prowadzą program edukacyjny "Aktywnie po zdrowie".

 Rodzice i przyszli rodzice, może warto zmienić swoje nawyki żywieniowe, żeby Wasze dziecko miało lepszy start w życiu? Nawet jeśli jeszcze nie macie dzieci, ale je planujecie to dobrze jest już teraz pomyśleć o tym. Dzięki zdrowemu trybowi życia będziecie zdrowsi i Wasze nastroje będą lepsze!

Pamiętajcie, że czym skorupka nasiąknie za młodu, tym na starość trąci.